Kalp Ritmi Bozukluğunun Belirtileri

Kalp Ritim Bozukluğu (Aritmi) Nedir? Belirtileri ve Nedenleri

Kalp ritim bozukluğu, tıp dilindeki adıyla aritmi, kalbin normalden daha hızlı, daha yavaş veya düzensiz bir şekilde atması durumudur.

Kalbin elektriksel sistemindeki bir sorundan kaynaklanan bu durum, masum bir çarpıntı hissinden, hayati tehlike oluşturan ciddi tablolara kadar geniş bir yelpazede görülebilir.

Samsun gibi büyük şehirlerde, modern yaşamın getirdiği stres ve diğer faktörler nedeniyle ritim bozukluğu şikayetleri sıkça görülmektedir. Erken tanı ve doğru tedavi, aritminin yol açabileceği olumsuz sonuçları engellemek için kritik öneme sahiptir.

Kalp Ritim Bozukluğu (Aritmi) Nedir?

Kalbin düzenli bir şekilde kasılıp gevşeyerek kanı vücuda pompalaması, sinoatriyal düğüm adı verilen bir merkezden çıkan düzenli elektriksel uyarılar sayesinde gerçekleşir.

Normal bir yetişkinin kalbi, dinlenme halindeyken dakikada 60 ila 100 kez atar. Aritmi, bu elektriksel uyarıların üretiminde veya iletimindeki bir aksaklık sonucu kalbin ritminin bu normal aralığın dışına çıkması veya düzensizleşmesidir.

Kalp Ritim Bozukluğu (Aritmi) Türleri Nelerdir?

Aritmiler, kaynaklandıkları kalp bölümüne (kulakçıklar veya karıncıklar) ve kalp atış hızına göre sınıflandırılır.

Supraventriküler Aritmiler

Kalbin kulakçıklarından (atrium) veya kulakçıklarla karıncıklar arasındaki bağlantı noktasından (AV düğüm) kaynaklanan hızlı ritim bozukluklarıdır. En bilinen türü Atriyal Fibrilasyon’dur (AF).

Ventriküler Aritmiler

Kalbin karıncıklarından (ventrikül) kaynaklanan ve genellikle daha tehlikeli kabul edilen ritim bozukluklarıdır. Ventriküler taşikardi ve ventriküler fibrilasyon bu gruba girer ve acil müdahale gerektirebilir.

Bradiaritmiler ve Birleşme Ritimleri

Kalbin yavaş atmasıyla karakterize ritim bozukluklarıdır. Elektriksel uyarının üretiminde veya iletimindeki yavaşlamadan kaynaklanır.

Taşikardi

Kalp atış hızının dinlenme halinde dakikada 100’ün üzerine çıkması durumudur. Her zaman bir hastalığa işaret etmez; egzersiz, heyecan gibi durumlarda da fizyolojik olarak ortaya çıkabilir.

Bradikardi

Kalp atış hızının dinlenme halinde dakikada 60’ın altına düşmesidir. Sporcularda fizyolojik olabileceği gibi, altta yatan bir kalp hastalığının da belirtisi olabilir.

Uzun QT Sendromu

Kalbin elektriksel sisteminin, bir sonraki atıma hazırlanmasının normalden daha uzun sürdüğü genetik veya edinilmiş bir durumdur. Tehlikeli ventriküler aritmilere yol açabilir.

Kalp Ritim Bozukluğu (Aritmi) Belirtileri Nelerdir?

Aritmi her zaman belirti vermeyebilir. Belirti verdiğinde ise en sık görülenler şunlardır:

• Çarpıntı: Kalp atışlarını güçlü, hızlı veya tekleme şeklinde hissetme.
• Baş dönmesi veya sersemlik hissi.
• Bayılma (senkop) veya bayılacak gibi olma.
• Nefes darlığı.
• Göğüste rahatsızlık hissi veya ağrı.
• Ani başlayan ve açıklanamayan yorgunluk, halsizlik.

Kalp Ritim Bozukluğu (Aritmi) Neden Olur?

Aritmiler, yapısal kalp hastalıkları zemininde gelişebileceği gibi, tamamen sağlıklı bir kalpte de ortaya çıkabilir. Başlıca nedenler şunlardır:

• Koroner arter hastalığı ve geçirilmiş kalp krizi.
• Yüksek tansiyon (hipertansiyon).
• Kalp kapak hastalıkları.
• Kalp kası hastalıkları (kardiyomiyopati).
• Doğuştan kalp hastalıkları.
• Tiroid bezinin aşırı (hipertiroidi) veya az (hipotiroidi) çalışması.
• Diyabet (şeker hastalığı).
• Stres, anksiyete ve panik atak.
• Aşırı kafein, alkol ve sigara tüketimi.
• Bazı ilaçlar (grip, alerji ilaçları vb.).
• Kandaki elektrolit (potasyum, magnezyum) dengesizlikleri.

Kalp Ritim Bozukluğu (Aritmi) Nasıl Teşhis Edilir?

Teşhis süreci, hastanın şikayetlerini dinlemekle başlar ve çeşitli testlerle devam eder:

• Elektrokardiyografi (EKG): Aritmi teşhisinde temel testtir. Ritim bozukluğunun tipini belirlemede yardımcı olur.
• Holter Monitörü (Ritim Holter): Hastanın üzerinde 24-48 saat veya daha uzun süre kalan taşınabilir bir EKG cihazıdır. Günlük yaşam sırasında ortaya çıkan ritim bozukluklarını yakalamayı hedefler.
• Ekokardiyografi (EKO): Kalbin ultrasonudur. Kapak, kalp kası gibi yapısal bir sorun olup olmadığını gösterir.
• Efor Testi: Egzersiz sırasında ortaya çıkan aritmileri tespit etmek için kullanılır.
• Elektrofizyolojik Çalışma (EPS): Kasık damarlarından kalbe ilerletilen özel kateterler yardımıyla kalbin elektriksel sisteminin haritalandırıldığı ve ritim bozukluğunun kaynağının kesin olarak saptandığı ileri bir tanı yöntemidir.

Kalp Ritim Bozukluğu Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavi, aritminin tipine, nedenine ve hastanın semptomlarının ciddiyetine göre belirlenir.

• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Stresten uzak durmak, kafein ve alkolü sınırlamak, sigarayı bırakmak gibi önlemler alınır.
• İlaç Tedavisi: Ritim düzenleyici (antiaritmik) ilaçlar, kan sulandırıcılar (özellikle atriyal fibrilasyonda pıhtı riskini önlemek için) ve kalp hızını kontrol eden ilaçlar kullanılır.
• Elektriksel Kardiyoversiyon: Göğse yapıştırılan pedler aracılığıyla kalbe kontrollü bir elektrik şoku verilerek normal ritmin yeniden sağlanması işlemidir.
• Ablasyon Tedavisi: Genellikle elektrofizyolojik çalışma ile birlikte yapılır. Aritmiye neden olan sorunlu odak, radyofrekans enerjisi (yakma) veya kriyoenerji (dondurma) ile etkisiz hale getirilir.
• Kalp Pili (Pacemaker): Kalp atışlarının çok yavaşladığı durumlarda (bradikardi), kalbe düzenli uyarılar göndererek normal hızda atmasını sağlayan bir cihazdır.
• İmplante Edilebilen Kardiyoverter Defibrilatör (ICD): Hayatı tehdit eden hızlı ritim bozukluklarını (ventriküler taşikardi/fibrilasyon) algılayıp otomatik olarak şok vererek düzelten, kalp piline benzer bir cihazdır.

Sonuç

Sonuç olarak, kalp ritim bozukluğu veya aritmi, basit bir çarpıntı hissinden hayati tehlike oluşturan durumlara kadar uzanan geniş bir yelpazeyi kapsar. “Strestendir” veya “geçicidir” denilerek ihmal edilen belirtiler, altta yatan ciddi bir sorunun habercisi olabilir.

Günümüzde elektrofizyolojik çalışma ve ablasyon gibi ileri teknolojiler sayesinde birçok aritmi türünün nedeni kesin olarak saptanabilmekte ve kalıcı olarak tedavi edilebilmektedir.

Bu nedenle, ritim bozukluğu şüphesi taşıyan hastaların doğru tanı ve en uygun tedavi yöntemi için bu alanda uzmanlaşmış bir hekime başvurması kritik öneme sahiptir. Yaşadığınız belirtilerin kaynağını öğrenmek ve modern tedavi imkanlarından faydalanmak için bir Samsun Kalp Doktoru ile görüşmek, sağlığınız için atacağınız en doğru adım olacaktır. Kalbinizin ritmini şansa bırakmayın.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Her çarpıntı hissi tehlikeli bir ritim bozukluğu anlamına mı gelir?

Hayır, her çarpıntı tehlikeli değildir. Heyecan, stres, kafein tüketimi veya egzersiz gibi durumlarda kalbin hızlı atması normaldir.

Ancak çarpıntı sık tekrarlıyorsa, uzun sürüyorsa veya baş dönmesi, göz kararması, nefes darlığı gibi ek şikayetler eşlik ediyorsa, altta yatan bir sorunu ekarte etmek için mutlaka bir doktora danışılmalıdır.

Kahve veya çay içmek ritim bozukluğunu tetikler mi?

Kafein, bazı kişilerin kalbinde bir uyaran görevi görerek çarpıntıyı veya mevcut bir aritmiyi tetikleyebilir. Eğer kahve, çay veya enerji içeceği gibi kafeinli ürünler tükettikten sonra çarpıntınızın arttığını fark ediyorsanız, tüketimi azaltmanız veya kesmeniz önerilir. Ancak bu etki kişiden kişiye değişir.

Ablasyon tedavisi nedir? Riskli bir işlem midir?

Ablasyon, ritim bozukluğuna neden olan kalpteki anormal elektriksel odakların, kasıktan girilen özel kateterler (ince kablolar) aracılığıyla bulunup radyofrekans enerjisi (yakma) veya kriyoenerji (dondurma) ile etkisiz hale getirilmesi işlemidir.

Günümüzde oldukça yüksek başarı oranına sahip, minimal invaziv ve güvenli bir yöntemdir. Her girişimsel işlem gibi düşük de olsa riskler içerir ancak bu riskler, işlemi yapan hekim tarafından detaylıca anlatılır.

Doktor EKG çekti ve bir şey çıkmadı, bu ritim bozukluğum olmadığı anlamına mı gelir?

Hayır, anlamına gelmez. Standart EKG, sadece çekildiği birkaç saniyelik anı kaydeder. Eğer o anda ritim bozukluğunuz yoksa EKG normal çıkar.

Şikayetleriniz devam ediyorsa, doktorunuz kalbinizin ritmini 24 veya 48 saat boyunca kaydeden “Ritim Holter” cihazını takmanızı isteyebilir. Bu sayede gün içinde herhangi bir anda ortaya çıkan aritmiler yakalanabilir.

Kalp pili sadece yaşlı insanlara mı takılır?

Hayır. Kalp pili, kalbin yavaşlaması (bradikardi) ile seyreden ve ilaçla düzelmeyen durumlarda, yaşa bakılmaksızın takılır. Doğuştan gelen kalp bloğu gibi sorunlar nedeniyle çocuklara veya genç yetişkinlere de kalp pili takılması gerekebilir.

Samsun’da yaşıyorum ve ritim bozukluğu şüphem var. Nasıl bir yol izlemeliyim?

Eğer Samsun’da yaşıyorsanız ve ritim bozukluğundan şüpheleniyorsanız, ilk adımınız bir kardiyoloji uzmanına başvurmak olmalıdır. Konusunda uzman bir Samsun Kalp Doktoru, şikayetlerinizi dinleyerek fiziki muayenenizi yapacak ve EKG, EKO, Ritim Holter gibi temel testleri isteyecektir.

Bu testlerin sonucuna göre kesin tanı konulacak ve size en uygun tedavi yöntemi (ilaç, ablasyon vb.) planlanacaktır.