Kalbimiz, kan dolaşımını sağlayan dört odacık ve bu odacıklar arasında kan akışını doğru yönde tutan dört kapakçıktan oluşur. Sol kulakçık (atrium) ile sol karıncık (ventrikül) arasında yer alan mitral kapak, bu sistemin en önemli parçalarından biridir.
Kalp kasıldığında mitral kapak kapanarak kanın akciğerlere geri kaçmasını önler ve kanın vücuda pompalanmasını sağlar. Ancak bazı durumlarda bu kapak tam olarak kapanamaz ve kanın bir kısmı sol karıncığa geçmek yerine sol kulakçığa geri sızar. Bu duruma "mitral kapak yetmezliği" denir.
Mitral yetmezlik, kalbin daha fazla çalışmasına ve zamanla yorularak büyümesine neden olur. Bu durum hastalarda nefes darlığı, yorgunluk, çarpıntı ve bacaklarda şişlik gibi şikayetlere yol açar; ilerlediğinde ise kalp yetmezliğine ve yaşam kalitesinde ciddi düşüşlere neden olabilir.
Geleneksel olarak ileri derecedeki mitral yetmezliğin tedavisi açık kalp ameliyatı ile kapağın tamir edilmesi veya değiştirilmesidir. Ancak açık kalp ameliyatı için yüksek risk taşıyan hastalar için MitraClip adı verilen ameliyatsız bir yöntem, modern tıbbın sunduğu devrim niteliğinde bir çözüm olarak öne çıkmaktadır.
MİTRACLİP (Ameliyatsız Mitral Kapak Yetmezliği Tamiri) Nedir?
MitraClip, adından da anlaşılacağı gibi, bir "klips" veya "mandal" kullanarak mitral kapakçıkları birbirine yaklaştıran ve bu sayede kapaktaki geri kaçağı önemli ölçüde azaltan bir ameliyatsız tamir yöntemidir. Bu işlem, göğüs kafesi açılmadan ve kalp durdurulmadan, kasık toplardamarı (femoral ven) yoluyla gerçekleştirilir. Anjiyografi benzeri bir yöntemle, kateter adı verilen ince bir tüp içerisinden ilerletilen MitraClip cihazı, kalbin sağ kulakçığından sol kulakçığına geçirilir. Ardından, ultrason (transözofageal ekokardiyografi) rehberliğinde mitral kapağın sorunlu bölgesine hassas bir şekilde konumlandırılır.
Cihaz, kapağın iki yaprakçığını bir araya getirerek ortada küçük bir mandal gibi tutturur. Bu, kanın geri kaçtığı aralığı kapatırken, kapağın yanlardan açılıp kapanmaya devam etmesini sağlar, böylece kan akışı iki ayrı kanaldan devam eder. Bu minimal invaziv yaklaşım, hastalar için daha az risk, daha az ağrı ve çok daha hızlı bir iyileşme süreci anlamına gelir.
MİTRACLİP Hangi Hastalıklarda Uygulanır?
MitraClip tedavisi, özellikle orta-ileri veya ileri derecede mitral kapak yetmezliği olan ve açık kalp ameliyatının yüksek risk taşıdığı düşünülen hastalar için tasarlanmıştır. Bu hasta grubu genellikle şu özellikleri taşır:
- İleri Yaş: Yaşın ilerlemesiyle birlikte cerrahi risk de artar. MitraClip, yaşlı hastalar için daha güvenli bir alternatiftir.
- Ciddi Ek Hastalıklar: Kronik akciğer hastalığı (KOAH), böbrek yetmezliği, karaciğer hastalığı veya ileri derecede kalp yetmezliği gibi ek sağlık sorunları olan hastalar, açık kalp ameliyatını tolere edemeyebilir.
- Düşük Kalp Fonksiyonu: Kalbin pompalama gücü (ejeksiyon fraksiyonu) çok düşük olan hastalarda cerrahi risk yüksektir.
- Daha Önce Geçirilmiş Kalp Ameliyatları: Yeniden ameliyat olmak her zaman ilk ameliyattan daha risklidir. Bu hastalarda MitraClip etkili bir seçenek olabilir.
MitraClip iki tip mitral yetmezlik durumunda da başarıyla uygulanır:
- Dejeneratif Mitral Yetmezlik: Kapağın kendi yapısının bozulması (gevşeme, sarkma) sonucu oluşan kaçaklar.
- Fonksiyonel Mitral Yetmezlik: Kapak yaprakçıkları normal olmasına rağmen, kalp kasının büyümesi ve zayıflaması nedeniyle kapakçıkların birbirinden uzaklaşarak tam kapanamaması durumu.
Her hasta, bir Samsun Kalp Doktoru öncülüğünde, kardiyolog ve kalp cerrahlarından oluşan bir konsey tarafından detaylıca değerlendirilir. Hastanın MitraClip tedavisine uygun olup olmadığına bu "kalp takımı" ortaklaşa karar verir.
MİTRACLİP (Ameliyatsız Mitral Kapak Yetmezliği Tamiri) Nasıl Yapılır?
MitraClip işlemi, genel anestezi altında, yüksek teknolojili bir hibrit ameliyathane veya kateter laboratuvarında, deneyimli bir girişimsel kardiyoloji ekibi tarafından gerçekleştirilir. İşlem adımları genel hatlarıyla şöyledir:
- Hazırlık ve Anestezi: Hasta genel anestezi ile uyutulur. İşlem boyunca kalp fonksiyonları ve kapak görüntüleri, yemek borusuna yerleştirilen bir ultrason probu (transözofageal ekokardiyografi - TEE) ile anlık olarak takip edilir. Bu, işlemin en kritik rehberidir.
- Giriş ve Kalbe Ulaşım: Hastanın kasık bölgesindeki toplardamar (femoral ven) yoluyla bir kateter yerleştirilir. Bu kateter, kalbin sağ kulakçığına kadar ilerletilir.
- Sol Kalbe Geçiş: Özel bir iğne kullanılarak, kalbin sağ ve sol kulakçıkları arasındaki duvarda (interatrial septum) küçük bir delik açılarak kateterin sol kulakçığa geçmesi sağlanır.
- Cihazın Konumlandırılması: MitraClip cihazını taşıyan yönlendirilebilir kateter, TEE görüntüleri eşliğinde mitral kapağın tam üzerine, kaçağın en fazla olduğu bölgeye getirilir.
- Klipin Yerleştirilmesi: Cihazın kolları açılarak mitral kapağın iki yaprakçığı (anterior ve posterior) yakalanır. Klip kapatılarak yaprakçıklar kalıcı olarak birbirine mandallanır. TEE ile yapılan kontrollerde kapaktaki kaçağın yeterince azaldığı teyit edildikten sonra klip, taşıyıcı sistemden ayrılarak kalpte bırakılır. Gerekirse ikinci bir klip de yerleştirilebilir.
- İşlemin Sonlandırılması: İşlem tamamlandığında, kateter sistemi vücuttan çıkarılır ve kasıktaki giriş noktası kapatılır. İşlem genellikle 1 ila 3 saat arasında sürer.
Sonuç
MitraClip tedavisi, yüksek cerrahi riskli mitral kapak yetmezliği hastaları için umut veren, etkili ve güvenli bir tedavi yöntemidir. Açık kalp ameliyatının ağır yükü olmadan, kapaktaki kaçağı azaltarak hastaların nefes darlığı gibi şikayetlerini giderir, kalp yetmezliği nedeniyle hastaneye yatış oranlarını düşürür ve yaşam kalitesini önemli ölçüde artırır. Bu yenilikçi teknoloji sayesinde hastalar, çok daha kısa sürede toparlanarak sevdikleriyle birlikte aktif bir hayata geri dönebilirler. Mitral kapak yetmezliği tanınız varsa ve tedavi seçeneklerinizi merak ediyorsanız, konunun uzmanı bir Samsun Kalp Doktoru ile görüşerek MitraClip yönteminin sizin için uygun olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
MitraClip işlemi sonrası iyileşme süreci nasıldır?
- İyileşme süreci açık kalp ameliyatına göre çok daha hızlıdır. Hastalar genellikle işlemden 1-2 gün sonra ayağa kalkar ve birkaç gün içinde hastaneden taburcu edilirler. Çoğu hasta kısa sürede günlük aktivitelerine dönebilir.
MitraClip kalıcı bir çözüm müdür?
Evet, MitraClip kalıcı bir tamir yöntemidir. Klips, titanyum ve kobalt-krom alaşımından yapılmış olup, üzeri polyester bir kumaşla kaplıdır ve ömür boyu kalpte kalacak şekilde tasarlanmıştır.
İşlemin riskleri var mıdır?
- Her tıbbi işlem gibi MitraClip'in de potansiyel riskleri vardır (kanama, damar hasarı, inme gibi). Ancak bu riskler, yüksek riskli hastalarda açık kalp ameliyatının risklerine kıyasla genellikle çok daha düşüktür. Deneyimli bir merkezde yapıldığında başarı oranı oldukça yüksektir.
MitraClip yerleştirildikten sonra ilaç kullanmaya devam edecek miyim?
- Evet. MitraClip, kapaktaki mekanik sorunu düzeltir ancak genellikle altta yatan kalp yetmezliği gibi durumlar devam eder. Bu nedenle kalp yetmezliği ve kan sulandırıcı ilaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanmaya devam etmeniz gerekecektir.
İletişime Geçin
Doktora Danış
Hakkımda
2011 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun oldum. 2012-2016 yılları arasında Dokuz Eylül Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı’nda Araştırma Görevlisi olarak görev yaptım ve Kardiyoloji Asistanlığı sürecini tamamladım.